Dit voormalige havengebied heeft in de 1990s een grootschalige transformatie ondergaan tot woonwijk. Voor de ontwikkeling van de eilanden had men duidelijke criteria: architectonische en stedenbouwkundige schoonheid en handhaving van het bestaande wateroppervlak. Daarom trok men voor ieder gebied een externe stedenbouwkundige ontwerper aan. Het gebied is nu een staalkaart van moderne architectuur.
KNSM-eiland werd ontwikkeld volgens het masterplan van Jo Coenen: grote bouwblokken, in het midden een groene boulevard, behoud van de bestaande industriële architectuur en behoud van het havengevoel d.m.v. vele woonboten.
Hierna was het Java-eiland aan de beurt, waarvoor Sjoerd Soeters het masterplan maakte. Hij verdeelde het eiland met behulp van grachten in vijf delen; elk deel kreeg een binnentuin met woonblokken eromheen. De schaal hier is kleiner en met zijn tussengrachtjes, pittoreske bruggetjes en op grachtenpanden geïnspireerde architectuur is dit een typisch modern stukje Amsterdam geworden.
Als laatste werden Sporenburg en Borneo, de voormalige rangeerterreinen, ontwikkeld naar masterplan van Adriaan Geuze van West 8. Vooral hun twee spectaculaire rode bruggen trekken hier de aandacht. Ook vinden we hier de Scheepstimmermanstraat: eigenaren mochten samen met architecten hier hun eigen huizen ontwerpen.
Deze fietstocht kan beginnen en eindigen bij Centraal Station Amsterdam (hier is fietsverhuur), waarbij we naast het Oostelijk Havengebied ook stil kunnen staan bij de ontwikkelingen op de Piet Heinkade, zoals het Muziekgebouw aan ‘t IJ (3xN, 2005) en de Passenger Terminal Amsterdam (HOK, 2001).
De fietstocht duurt ca. 2 uur.
